Επιρρηματικές προτάσεις
|
Επιρρηματικές προτάσεις |
|
|
Επιρρηματικές προτάσεις 1. Αιτιολογικές προτάσεις: (χωρίζονται με κόμμα) Εισάγονται με τους αιτιολογικούς συνδέσμους, (γιατί, επειδή, αφού ) με αιτιολογικές λέξεις και εκφράσεις (που, καθώς, μια και, μια που και φανερώνουν την αιτία για την οποία γίνεται αυτό που δηλώνει η πρόταση που προσδιορίζεται. α). Η κόρη στενοχωριόταν, γιατί δεν ήταν όμορφη. β). Θύμωσε, επειδή του μίλησαν άσχημα. γ). Χαίρομαι, που μου έγραψες αμέσως. δ). Ας κάνουμε έναν περίπατο, μια και το ζητάτε.
2.
Τελικές προτάσεις: (Μόνο το για να χωρίζεται με κόμμα). α). Πήγε να φέρει το βιβλίο. β). Έτρεχε, για να μη χάσει το λεωφορείο. γ). Ήρθε, αλλά δεν είχα χρήματα, για να της έδινα.
3. Αποτελεσματικές (ή συμπερασματικές) προτάσεις: (χωρίζονται με κόμμα). Εισάγονται με τους συμπερασματικούς συνδέσμους (ώστε, λοιπόν, άρα ,επομένως, που) ή με εκφράσεις που χρησιμοποιούνται ως αποτελεσματικοί σύνδεσμοι (ώστε να, που να, για να κτλ.) και φανερώνουν ποιο είναι το αποτέλεσμα του περιεχομένου της προτάσεως που προσδιορίζεται. α). Μιλά τόσο σιγά, ώστε δεν ακούγεται καθόλου. β). Είναι τέτοιος άνθρωπος, που τον αγαπούν όλοι. γ). Κανείς δεν είναι τόσο δυνατός, για να μπορεί τα πάντα.
4.
Υποθετικές προτάσεις:
(χωρίζονται με
κόμμα). Η υποθετική πρόταση λέγεται και υπόθεση, ενώ η πρόταση που προσδιορίζεται απ' αυτή λέγεται απόδοση. Η υπόθεση και η απόδοση μαζί λέγονται υποθετικός λόγος. α). Αν θα πάτε στο χωριό, θα περάσετε ωραία. υπόθεση + απόδοση = υποθετικός λόγος
α. Οι εναντιωματικές προτάσεις εισάγονται με τους αντιθετικούς συνδέσμους αν και, ενώ, μολονότι, καθώς και με τα μόλο που, και που, που, και ας, ας κτλ. και φανερώνουν εναντίωση , δηλ. ισχυρή αντίθεση προς αυτό που δηλώνει η πρόταση που προσδιορίζεται. 1). Αν και είχε παιδιά, έμεινε στο τέλος μόνος. 2). Ζει πολύ ευτυχισμένος, και ας μην είναι πλούσιος.
β. Οι παραχωρητικές προτάσεις εισάγονται με τα: και αν, και, να, που να, να, ας.... και και φανερώνουν εναντίωση και παραχώρηση. 1). Και να μη μου το έλεγες, εγώ θα περνούσα. 2). Εγώ δεν πάω, που να χαλάσει ο κόσμος. 3). Δεν πέρασες ποτέ, ας ήταν και για λίγο. (έστω).
6. Χρονικές προτάσεις: (χωρίζονται με κόμμα). Εισάγονται με τους χρονικούς συνδέσμους ή με λέξεις και εκφράσεις, που χρησιμοποιούνται ως χρονικοί σύνδεσμοι (όσο, ότι, εκεί που, όσο που να, έως ότου να,) και προσδιορίζουν χρονικά μια άλλη πρόταση. α) Όταν δουλεύει, χαίρεται. β) Όποτε πεινούσε, ζητούσε να φάει. γ) Πριν φύγει, συμφιλιώθηκε με τον αδερφό του. Το πριν παίρνει κόμμα, όταν συνοδεύεται από ρήμα σε αντίθετη περίπτωση δεν παίρνει. Π.χ. Το περιστατικό αυτό έγινε πριν από εκατό χρόνια. 7. Αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις: Εισάγονται με αναφορικά επιρρήματα (όπου, που, όπως, πως, όσο, καθώς, σαν, ωσάν) ή με άλλους αναφορικούς επιρρηματικούς προσδιορισμούς και προσδιορίζουν ένα επίρρημα ή έναν άλλο επιρρηματικό προσδιορισμό μιας προτάσεως. Οι αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις δηλώνουν, όπως και οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί: τόπο, χρόνο, τρόπο, ποσό, συμφωνία (όρο), εναντίωση ή παραχώρηση, παρομοίωση (με το όπως, καθώς, σαν να, ωσάν να). Παραδείγματα: Πήγαινε όπου σε στείλουν. Να έρθεις όποια ώρα θέλεις. Τακτοποίησε τα όπως νομίζεις. Χωρίς αυτά δεν πάμε πουθενά, όπως δεν πάει χωρίς όπλο στον πόλεμο ο στρατιώτης.
Σημείωση: Οι αναφορικές προτάσεις μπορούν να είναι:
1.
Προσθετικές, δηλ. να μην αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα στον όρο Π.χ. Μίλησε για την πατρίδα του, που μας ήταν άγνωστη. 2. Αναγκαίοι προσδιορισμοί στον όρο που προσδιορίζουν (και τότε δε χωρίζονται με κόμμα). Π.χ. Το ηλιοβασίλεμα που είδαμε χτες θα μας μείνει αξέχαστο.
|
